วันเสาร์ที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2557

บทความ




    เรื่อง โลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว (The Earth, the sun, the moon and stars)
    ผู้เขียน: อาจารย์ นิติธร ปิลวาสน์ ศึกษานิเทศก์
หมายถึง การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเกี่ยวกับโลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว ที่สอดคล้องกับพัฒนาการของเด็กวัย 2–5 ปี ด้วยการปฏิบัติกิจกรรม ด้วยการลงมือกระทำด้วยตัวเอง จากการเรียนรู้ จากการใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้า เพื่อให้เด็กเกิดความคิดรวบยอดและพัฒนาทักษะพื้นฐานทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ภาษา เช่น การทดลองเรื่องกลางวันกลางคืน การทดลองเรื่องพลังงานความร้อนจากดวงอาทิตย์ ฯลฯ ทั้งนี้ เนื่องจากเด็กเป็นส่วนหนึ่งของสิ่งแวดล้อม ดังนั้น เด็กจึงต้องเรียนรู้เกี่ยวกับสิ่ง แวดล้อมรอบตัว เพื่อที่จะได้ปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมได้เหมาะสม การสอนเด็กให้เรียนรู้เรื่องโลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาวเป็นการสร้างความคิดรวบยอดให้กับเด็กรวมทั้งการพัฒนาพื้นฐานที่จำเป็น อันเป็นเครื่องมือในการแสวงหาความรู้ให้กับเด็กต่อไป

การสอนเรื่อง โลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว สำคัญอย่างไร?

จะเป็นพื้นฐานไปสู่การเรียนการสอนระดับประถมศึกษา แต่ในระดับปฐมวัย การเรียนรู้เรื่องดังกล่าวนี้ จะอยู่ในสาระที่เด็กควรเรียนรู้ธรรมชาติรอบตัว โดยมุ่งให้เด็กได้เรียนรู้เรื่องโลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาวที่เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเด็ก เช่น ดวงอาทิตย์จะปรากฏขึ้นจากขอบฟ้าในตอนเช้าของทุกวัน ตอนกลางวันคนส่วนมากจะตื่นนอนและทำงาน ส่วนเด็กจะไปโรงเรียน เล่นและทำงานร่วมกับเพื่อนที่โรงเรียน ตอนกลางวันจะรับประทานอาหาร ตอนบ่ายหรือตอนเย็นเลิกเรียนและกลับบ้าน อาบน้ำ รับประทานอาหาร ทำการบ้านที่ครูสั่ง ตอนกลางคืนจะมืด มีดวงจันทร์ลอยอยู่บนท้องฟ้าแทนดวงอาทิตย์ อากาศตอนกลางคืนไม่ค่อยร้อน และทุกคนจะนอนหลับในเวลากลางคืนการเรียนรู้ในสาระดังกล่าวสำหรับเด็กปฐมวัยนั้นจะเน้นที่ความสอด คล้องกับชีวิตประจำวันและบริบทของเด็ก เพราะเด็กยังไม่เข้าใจหลักการ เหตุผลหรือทฤษฎีที่เกี่ยวกับระบบสุริยจักรวาลได้เหมือนผู้ใหญ่ การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนจึงมุ่งให้เด็กได้ค้นหาความรู้ ความจริงที่ปรากฏ และสามารถพิสูจน์ได้ จากการใช้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ เช่น ทักษะการสังเกต การเปรียบเทียบ การทดลอง การสื่อความหมายอธิบายความเหมือน ความต่างของสิ่งต่างๆ การจับคู่ จำแนก จัดกลุ่ม การเปรียบเทียบ การเรียงลำดับสิ่งต่างๆ การเปรียบเทียบเวลา ตอนเช้า ตอนเย็น เมื่อวาน วันนี้ ซึ่งในการพัฒนาเด็กปฐมวัยให้ได้รับประสบการณ์สำคัญครูปฐมวัยจึงบูรณาการทั้งกิจกรรมและบูรณาการทักษะอย่างสมดุลกัน ด้วยการจัดประสบการณ์แบบหัวเรื่องหรือหน่วยให้เหมาะสมกับเด็กปฐมวัย

การสอนเรื่อง โลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว มีประโยชน์ต่อเด็กอย่างไร?

·         ทำให้เด็กปฐมวัยมีความคิดรวบยอดเกี่ยวกับสาระการเรียนรู้ตามระดับความสามารถของเด็ก เช่น เด็กรู้ว่าโลกกลม เด็กเดิน วิ่ง เล่น และทำกิจกรรมต่างๆบนพื้นดินหรือพื้นผิวของโลก บนโลกจะมีสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆอาศัยอยู่ร่วมกัน ดวงอาทิตย์จะปรากฏให้เห็นตอนกลางวันคืนจะมืดและจะมองเห็นดวงจันทร์และดวงดาวต่างๆในเวลากลางคืน ทุกคนจะนอนหลับในตอนกลางคืน เด็กควรระมัด ระวังอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในเวลากลางคืน

1 ช่วยให้เด็กรับรู้เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตต่างๆที่อาศัยร่วมกันบนโลก

2 ช่วยให้เด็กรู้ว่าตนเองเป็นส่วนหนึ่งของสิ่งแวดล้อม เป็นส่วนหนึ่งของสิ่งต่างๆที่อยู่ในโลก และควรมีความรับผิดชอบต่อโลกและสิ่งแวดล้อมตามระดับวุฒิภาวะที่สามารถทำได้ เช่น ไม่ทิ้งขยะลงในแม่น้ำ ใช้น้ำและไฟอย่างประหยัด
3 ช่วยให้เด็กได้รับการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ การเรียนรู้เรื่องโลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว ซึ่งเป็นเนื้อหาทางด้านวิทยาศาสตร์ การเรียนรู้ในเรื่องนี้จำเป็นอย่างยิ่งที่เด็กจะต้องมีการสืบค้นข้อมูลความรู้ มีการพิสูจน์ทดลองต่างๆ ตลอดจนการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์จริงในชีวิตประจำวัน เด็กต้องใช้ทักษะการสังเกต เช่น การสังเกตลักษณะของกลางวัน สังเกตการเคลื่อนที่ของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์
ครูสอนเรื่อง โลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว ให้ลูกที่โรงเรียนอย่างไร?

·         1 จัดประสบการณ์แบบหน่วยการเรียนรู้ โดยการใช้สาระการเรียนรู้เรื่องโลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาวเป็นชื่อหน่วยครูอาจกำหนดเรื่องย่อยที่จะเรียนในแต่ละวัน เช่น ลักษณะของดวงอาทิตย์ ประโยชน์ของดวงอาทิตย์ พลังงานจากดวงอาทิตย์
2 การจัดประสบการณ์แบบบูรณาการเนื้อหา หมายถึง การกำหนดการเรียนรู้แบบหน่วย แต่จะบูรณาการเนื้อหาอื่นๆเข้ามาไว้ด้วยกัน ให้มีความสัมพันธ์กัน เช่น เรียนหน่วยดวงอาทิตย์ แต่จะ

·         3บูรณาการเรื่องดวงจันทร์ ดวงดาว และโลกให้เด็กได้เรียนรู้ไปพร้อมๆกัน

จัดประสบการณ์โดยอาศัยแหล่งเรียนรู้ภายในชุมชนและท้องถิ่นโดยให้เด็กศึกษานอกสถานที่ เช่น การเรียนรู้เรื่องระบบสุริยะจักรวาลจากการพาเด็กไปทัศนศึกษาที่ท้องฟ้าจำลอง
พ่อแม่ ผู้ปกครองจะสอนลูกเรื่อง โลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาวอย่างไร?


กิจกรรมการสอนของพ่อแม่ควรเป็นการสอนในสถานการณ์จริง เช่น พ่อแม่ถามลูกว่า ลูกรู้สึกอย่างไรเมื่อเดินในที่โล่งแจ้งโดยไม่กางร่ม ทำไมลูกเหงื่อออกเมื่อเดินตามชายหาดในเวลากลางวัน ทำไมลูกโป่งลอย แต่ตัวเราไม่ลอยเหมือนลูกโป่ง บางครั้งพ่อแม่อาจจะพาลูกไปเที่ยวในช่วงกลางคืนแล้วเห็นดวงจันทร์ ดวงดาวปรากฏบนท้อง ฟ้า ก็อาจจะซักถามลูกและกระตุ้นให้ลูกคิดเช่น ถามลูกว่าทำไมดวงจันทร์มีขนาดใหญ่กว่าดวงดาวพ่อแม่ไม่ควรคาดหวังว่าเด็กจะตอบได้หรือเข้าใจเหมือนกับผู้ใหญ่ แต่มุ่งให้เด็กได้พัฒนาทักษะกระบวนการคิดแบบวิทยาศาสตร์ขั้นพื้น ฐาน และพ่อแม่ควรเรียนรู้ควบคู่ไปกับลูก เนื่องจากบางครั้งพ่อแม่ขาดข้อมูลที่จะนำมาอธิบายเหตุผลให้กับลูก ก็ต้องสืบค้นข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ อีกทั้งยังต้องคำนึงถึงความเหมาะสมกับระดับพัฒนาการของเด็กด้วย พ่อแม่ควรใช้โอกาสต่างๆ สอนลูก โดยคำนึงถึงสภาพความเป็นจริงและสอนในสิ่งที่เป็นรูปธรรมให้มากที่สุด

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น